Białowieża to jedno z najbardziej znanych i popularnych zakątków Podlasia. Z jednej strony położona jest w samym sercu Białowieskiego Parku Narodowego i otoczona przez wspaniałą naturę. Z drugiej strony jej architektura pamięta czasy carskie i często do nich nawiązuje. Białowieżę warto odwiedzić o każdej porze roku i zostać w niej na trochę dłużej niż jeden dzień. Atrakcji jest w niej naprawdę wiele, a wpadając z odwiedzinami na jeden dzień zwiedzicie ją jedynie pobieżnie. Oto najciekawsze według nas atrakcje Białowieży i jej bezpośrednich okolic.
Spis treści
Rezerwat Ścisły Białowieskiego PN
Choć byliśmy już nie raz zarówno w Białowieży, jak i w Białowieskim Parku Narodowym, to dopiero podczas ostatniego pobytu mieliśmy okazję zobaczyć Rezerwat Ścisły Białowieskiego Parku Narodowego. Jest to ostatni las pierwotny w Europie praktycznie nietknięty przez ingerencję człowieka. To także najstarsza część Białowieskiego Parku Narodowego. Miejsce wyjątkowe i wspaniała atrakcja Białowieży. Według nas to także najważniejszy punkt podczas wizyty w Białowieży!
Na teren Rezerwatu Ścisłego można wejść tylko i wyłącznie z licencjonowanym przewodnikiem. Dla zwiedzających dostępna jest trasa „Do Dębu Jagiełły” o długości 4 kilometrów. Dąb Jagiełły żył około 600 lat i został powalony w 1974 roku. Do długości trasy trzeba doliczyć dojście z Parku Pałacowego do bramy do Rezerwatu Ścisłego, w sumie przeszliśmy około 8 kilometrów, a zwiedzanie trwało 4,5 godziny.
Na zwiedzanie można umówić się indywidualnie, można także pójść na spacer w zorganizowanej grupie. My wybraliśmy drugą opcję i byliśmy bardzo zadowoleni. Grupy nie są duże, mogą mieć maksymalnie 10 osób. Organizuje je PTTK Białowieża (byliśmy w ich grupie) z siedzibą koło Parku Pałacowego oraz lokalne biura podróży. Oprócz opłacenia przewodnika obowiązkowy jest zakup biletu do Białowieskiego Parku Narodowego.
Rezerwat pokazowy żubrów
Kompletnie innym miejscem od Rezerwatu Ścisłego jest Rezerwat pokazowy żubrów znajdujący się 3 kilometry przed Białowieżą. Jest to już turystyka pełną gębą, szczerze mówiąc to z ochroną przyrody nie ma zbyt wiele wspólnego. Rezerwat pokazowy żubrów to z jednej strony duża atrakcja Białowieży, w której można zobaczyć na żywo grupę żubrów na przysłowiowe wyciągnięcie ręki.
Oprócz Żubrów są też tarpany, wilki, rysie, żubronie czy też żbiki. Z drugiej strony, to także smutne miejsce, w którym zwierzęta smętnie snują się po wybiegu i w upalne dni szukają skrawka cienia. Obok Rezerwatu Pokazowego Żubrów znajduje się Pawilon Edukacyjny z interaktywną salą edukacyjną.
W Rezerwacie pokazowym żubrów byliśmy raz, widzieliśmy go i nie zamierzamy wracać. Zdecydowanie bardziej wolimy zobaczyć żubry w ich naturalnym środowisku. Udało nam się to do tej pory tylko raz podczas zimowego pobytu w Kruszynianach kilka lat temu. Żubry spacerowały po okolicznych polach pokrytych śniegiem. To był zdecydowanie piękniejszy widok niż żubry w pokazowej zagrodzie. Stado żubrów żyje także na terenie Białowieskiego Parku Narodowego. W Białowieży możecie umówić się z przewodnikiem na poszukiwania żubrów. Spotkanie jest najbardziej prawdopodobne zimą.
Park Pałacowy i Dworek Gubernatora Grodzieńskiego
Dworek Gubernatora Grodzieńskiego z 1845 roku to najstarszy budynek w Białowieży. To także jej najbardziej znana i charakterystyczna budowla. Będąc w Białowieży trzeba go koniecznie zobaczyć!
Dworek został zbudowany w stylu rosyjskim, jest całkowicie drewniany. Obecnie mieści się w nim Ośrodek Edukacji Przyrodniczej Białowieskiego Parku Narodowego. Zobaczcie jego misterne ornamenty z bliska, ale pamiętajcie, że pięknie wygląda także z dalszej perspektywy wtopiony w otaczającą go roślinność Parku Pałacowego.
Wspomniany Park Pałacowy założono na przełomie XIX i XX wieku przy myśliwskiej rezydencji carów Rosji. Park w stylu angielskim zajmuje obszar około 50 hektarów, zaprojektował go Walerian Kronenberg. Najważniejszy budynek tej dawnej myśliwskiej rezydencji niestety nie zachował się – pałac carski spłonął w 1944 roku.
Dziś oprócz Dworku Gubernatora w parku możecie zobaczyć dawną bramę kuchenną czy też obelisk z piaskowca upamiętniający polowanie Augusta III Sasa w 1752 roku. Obelisk jest też najstarszym zabytkiem Białowieży. W parku znajduje się także bardzo ciekawe Muzeum Przyrodniczo-Leśne poświęcone Puszczy Białowieskiej, które również polecamy!
Cerkiew pw. św. Mikołaja
Tuż przy głównym wejściu do Parku Pałacowego zobaczycie Cerkiew z czerwonej cegły z 1894 roku. Jeżeli będziecie mieli taką możliwość, to zajrzyjcie do jej środka. We wnętrzu cerkwi znajduje się ikonostas z chińskiej porcelany sprowadzony z Petersburga na życzenie cara Aleksandra III. Jest to jedyny tego typu zabytek w Polsce.
Niestety nie mieliśmy jeszcze okazji zobaczyć wnętrza, akurat tak trafialiśmy, że cerkiew była zamknięta, ostatnio byliśmy podczas letniego urlopu. Najłatwiej jest wejść do środka podczas odbywających się w niej nabożeństw oraz w wyznaczonych godzinach zwiedzania, są one do sprawdzenia na stronie cerkwi.
Dawna stacja kolejowa Białowieża Pałac
Białowieża pięknie zdobionymi dworcami stoi! Pierwszym z nich jest stacja kolejowa Białowieża Pałac, która powstała w 1897 roku na potrzeby rezydencji carskiej. Niestety jej oryginalne zabudowania nie dotrwały do dzisiejszych czasów – stacja uległa zniszczeniu pod koniec XIX wieku. Na szczęście pozostały zdjęcia i inne materiały pozwalające na jej dokładną rekonstrukcję.
Dawny budynek stacji został pięknie zrekonstruowany zgodnie z oryginałem, ale pełni dziś zupełnie inną funkcję. Obecnie na dawnym peronie znajduje się kawiarnia z ciekawą ekspozycją z informacjami o historii Białowieży, a także Park Wiedzy i Zabawy.
Białowieża Towarowa i kolacja w Restauracji Carskiej
Zupełnie inaczej wygląda druga carska stacja kolejowa w Białowieży. Białowieżę Towarową wybudowano w 1903 roku, aby odciążyć stację Białowieża Pałac. W odróżnieniu od Białowieży Pałac, stacja Białowieża Towarowa mieści się na obrzeżach miasteczka.
Obecnie w dawnym budynku dworca kolejowego znajduje się bardzo klimatyczna Restauracja Carska, a w zabytkowej wieży ciśnień i Domu Dróżnika apartamenty do wynajęcia, możecie je zobaczyć i zarezerwować pod tym linkiem. Nocować można także w odrestaurowanych wagonach stylizowanych na carskie salonki.
Do Restauracji Carskiej wybraliśmy się na kolację i bardzo ją polecamy. W menu znajdziecie dania kuchni polskiej i rosyjskiej. Jedliśmy m.in. znakomite pielmieni rybne z jesiotra w sosie śmietanowo-octowym czy też soliankę rybną z jesiotra. Na deser polecamy sernik!
Dawne carskie dworce kolejowe łączy obecnie jedna z tras Białowieskich Drezyn Rowerowych, które można wypożyczyć przy stacji Białowieża Towarowa. Jeżeli masz ochotę na przejażdżkę taką drezyną, zajrzyj na stronę drezynywpuszczy.pl.
Szlak Dębów Królewskich i Książąt Litewskich
Bardzo ciekawą naturalną atrakcją Białowieży jest Szlak Dębów Królewskich i Książąt Litewskich. Szlak prowadzi pomiędzy szesnastoma majestatycznymi i wiekowymi dębami liczącymi od 150 do 500 lat. Wyglądają one niesamowicie! Dęby noszą imiona królów i książąt, którzy kiedyś polowali w Puszczy Białowieskiej.
Szlak Dębów Królewskich nie jest długi, bowiem cała pętla ma kilkaset metrów długości, ale jest bardzo przyjemny. Większa część trasy prowadzi drewnianymi kładkami. Choć same dęby są wspaniałe, to ich oznaczenia mogłyby być lepsze. Wejście na szlak jest biletowane.
Żebra Żubra – pierwsza leśna ścieżka przyrodnicza
Ścieżka Żebra Żubra została wytyczona w latach 70-tych i była pierwszą leśną ścieżką przyrodniczą w Polsce. Mierzy ona 2,7 kilometra. Drewniane kładki prowadzą przez podmokły teren puszczy, w tym lasy olszowe, a także przez łąki w dolinie rzeki Narewki przepływającej przez Białowieżę. Ścieżką można dojść do Rezerwatu pokazowego żubrów, droga powrotna prowadzi tą samą trasą. Przejście Żebrami Żubra jest darmowe.
W okolicy początku ścieżki Żebra Żubra w miejscowości Pogorzelce znajduje się wieża widokowa z widokiem na puszczańskie łąki. Jest to dosyć nowa budowla, widok na łąki i mokradła jest bardzo fajny. Jeżeli masz dobrą lornetkę, zabierz ją na wieżę koniecznie.
Skansen Architektury Drewnianej Ludności Ruskiej Podlasia
Warto odwiedzić także Skansen Architektury Drewnianej Ludności Ruskiej Podlasia. Zlokalizowany jest on na obrzeżach Białowieży po drodze do Szlaku Dębów Królewskich i ścieżki Żebra Żubra.
Jest to prywatny skansen, który powstał w 1978 roku z inicjatywy kilku osób zaangażowanych w zachowanie architektury drewnianej Podlasia dla przyszłych pokoleń. Jednym z założycieli był pochodzący z Orli Anatol Odzijewicz, profesor fizyki matematycznej Uniwersytetu Białostockiego.
Zwiedzanie skansenu to mała podróż w czasie. Na terenie skansenu znajdują się stare ponad 100-letnie domy, dwa wiatraki czy też prawosławna kaplica. Większość wnętrz budynków jest udostępniona dla zwiedzających. W skansenie organizowane są różne spotkania plenerowe, jest też możliwość noclegu w jednej z drewnianych chat.
Cichosza – spokojny nocleg w Białowieży
Mając w planach nasz ostatni wyjazd do Białowieży szukaliśmy z jednej strony noclegu w pieszym zasięgu Parku Pałacowego i innych atrakcji, z drugiej czegoś położonego z dala od głównej i głośnej drogi. Zdecydowaliśmy się na niewielki pensjonat Cichosza / The Sound of Silence, który ma kilka pokojów z łazienkami i dostępem do pawilonu kuchennego w rozsądnej cenie. Do dyspozycji gości jest też piękny ogród pełen różnych gatunków róż ze stolikami i hamakami oraz miejscem na ognisko i grilla.
Cichosza położona jest nieopodal Narewki, kilkaset metrów od Parku Pałacowego. Choć znajduje się bardzo blisko centrum Białowieży, to jej położenie gwarantuje ciszę i spokój. Jest możliwość wypożyczenia rowerów, a wypożyczalnia kajaków znajduje się 3 minuty od pensjonatu. Do tego właściciele są przemili i bardzo pomocni. Pokoje i apartamenty możesz zarezerwować pod tym linkiem.
Więcej noclegów na Podlasiu znajdziesz w tym tekście: Noclegi na Podlasiu – nasze sprawdzone miejsca.
Wszystkie posty z Podlasia i Suwalszczyzny:
Podlasie i Suwalszczyzna
Nasze polskie podróże:
Polska
Spodobał się Tobie ten tekst? Podziel się nim ze znajomymi i bądź z nami na blogu, Facebooku i Instagramie!
