Jednym z najciekawszych miejsc, które odwiedziliśmy na wybrzeżu Czarnogóry było niezwykle klimatyczne miasto ruin Stari Bar (Stary Bar). To historyczne centrum miasta Bar w 1979 roku zostało zniszczone przez trzęsienie ziemi i do dziś pozostaje w stanie ruiny. W Starim Barze spacerowaliśmy po murach dawnej cytadeli oraz wąskimi uliczkami wyłożonymi kamieniami pomiędzy ruinami budynków. Zaglądaliśmy do wnętrz dawnych domów, które porasta dziś trawa i bluszcz. Z punktów widokowych spoglądaliśmy na Adriatyk i otaczające miasto góry Rumija. A potem poszliśmy na świetny obiad w lokalnej konobie zlokalizowanej przy murach dawnego miasta. Choć widzieliśmy już wiele opuszczonych miejsc jak miasto Craco we włoskiej Bazylikacie czy też opuszczoną kopalnię siarki na greckiej wyspie Milos, to Stari Bar zrobił na nas wrażenie, a czas płynął w nim bardzo szybko! Moglibyśmy spacerować po nim nawet kilka godzin zaglądając w różne porośnięte czasem i naturą zakamarki!
Stari Bar – historia ruin miasta
Stari Bar pamięta panowanie bizantyjskie, słowiańskie, weneckie czy też tureckie. Wpływy te rozpoznać można chociażby w architekturze dawnych budynków. Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z XI wieku. W granicach Księstwa Czarnogóry Stari Bar znalazł się dopiero w 1878 roku, aby po 101 latach w tragicznych okolicznościach obrócić się w ruinę.
Pod nazwą Stari Bar (Stary Bar) kryje się historyczne centrum miasta z ruinami cytadeli, świątyń czy domów mieszkalnych zniszczonych przez trzęsienie ziemi w 1979 roku. Ruiny budynków położone w obrębie murów obronnych zachowano w formie stałej ruiny. Budynki zabezpieczono, a część z nich udostępniono dla odwiedzających. Poza murami obronnymi nadal toczy się życie. Ruiny położone są około 5 kilometrów od nowego Baru, popularnego kurortu, do którego przeniosła się część mieszkańców po trzęsieniu ziemi.
Jak zwiedzać Stari Bar?
Szacuje się, że w Starim Barze jest ponad 200 ruin budynków. Oczywiście nie wszystkie są dostępne, ale jak się domyślasz, zakamarków do odwiedzenia jest tu bardzo dużo! Warto odwiedzić najważniejsze zabytki, a także zajrzeć na mniej uczęszczane ścieżki, aby poczuć klimat ruin. Po prostu pójść tam, gdzie nogi i oczy Ciebie poniosą. Na zwiedzania warto przeznaczyć co najmniej 2-3 godziny. Podczas spaceru w labiryncie kamiennych uliczek pomiędzy dawnymi domostwami czas płynął nam naprawdę szybko!
Na szczycie Starego Baru znajduje się cytadela Tatarovica położona na wysokości około 150 metrów. Cytadela ma przebogatą historię. Szacuje się, że została wzniesiona w X wieku, a w kolejnych wiekach była rozbudowana. Stacjonowały w niej wojska weneckie czy tureckie. Cytadela była ostatnim punktem obrony dawnej twierdzy Stari Bar. Dziś pozostały z niej przede wszystkim mury będące znakomitym punktem widokowym. To właśnie z cytadeli roztaczają się najpiękniejsze widoki na góry Rumija.

Brama wejściowa do Stari Bar
Po wyjściu z cytadeli spacerowaliśmy po różnych zakamarkach próbując wyobrazić sobie jak Stari Bar wyglądał kiedy tętniło w nim życie. Zaglądaliśmy do dawnych budynków mieszkalnych, ale także świątyń. Spacerem kierowaliśmy się do wieży zegarowej Sahat Kula z 1752 roku będącej jednym z symboli miasta, a także świetnym punktem orientacyjnym. Zajrzeliśmy do niewielkiego budynku, w którym udostępniono archeologiczne znaleziska takie jak naczynia, a także fotografie.
Ważnym zabytkiem jest Barski akwedukt z XVII wieku wzniesiony podczas panowania tureckiego. Akwedukt położony jest przede wszystkim poza murami ruin, ale to właśnie z nich roztacza się niego świetny widok. Dziś jest wykorzystywany przez mieszkańców w bardziej prozaiczny sposób – jak zwiedzaliśmy Stari Bar, to przy akwedukcie zawieszone było pranie.
W pełni lata Stari Bar najlepiej jest zwiedzać we wczesnych lub popołudniowych godzinach. W południe będzie tam na pewno gorąco. Na terenie ruin nie ma żadnych straganów ani sklepów, weźcie koniecznie ze sobą wodę. A po zwiedzaniu skierujcie się na deptak położony przy murach ruin.
Konoba Bedem i wino z granatów
Na gwarnym deptaku Starobarska Čarsija położonym wzdłuż murów ruin Stari Bar cały czas tętni życie. Najpierw na jednym ze straganów kupiliśmy świeżo wyciskany sok z grantów. Był przepyszny i pełen smaku! Ale na deptak zajrzeliśmy głównie z innego powodu. Wcześniej w Google Maps wypatrzyliśmy na nim Konobę Bedem. W tym klimatycznym miejscu zjedliśmy jeden z najlepszych obiadów podczas całej podróży.
Konoba zajmuje kilka budynków i ma sporo stolików na samym deptaku. Menu było bardzo zróżnicowane. Zamówiliśmy talerz ryb i owoców morza za 39,5 euro. Cena w porównaniu do cen w Boce Kotorskiej, w której byliśmy wcześniej bardzo rozsądna. Ale jakość była znakomita! Porcja była ogromna dla dwóch osób. Warto zamówić także ich wino z granatów, jest równie pyszne jak jedzenie. Będąc w tej części Czarnogóry koniecznie odwiedźcie Konobę Bedem. I spróbujcie wino z granatów!
Najstarsze drzewo oliwne w Czarnogórze
W drodze do Starego Baru zatrzymaliśmy się na obrzeżach miasta Bar w Tombie, aby zobaczyć Starą Maslinę, czyli najstarsze drzewo oliwne w Czarnogórze. Szacuje się, że liczy ono aż około 2 240 lat! Część jego pnia o obwodzie 7,8 metra została wypalona najprawdopodobniej przez uderzenie pioruna, ale mimo tego zdarzenia i zaawansowanego wieku Stara Maslina nadal owocuje.
Drzewo ma status pomnika przyrody. Aby zobaczyć Starą Maslinę trzeba uiścić opłatę w wysokości 2 euro. Dopiero wtedy można wejść na niewielki teren, na którym znajduje się drzewo. Czy warto zobaczyć Starą Maslinę? To zależy od Twoich zainteresowań. Kwota jest niewygórowana, a drzewo naprawdę potężne i robiące wrażenie. Ma aż 15 metrów wysokości, a jego korona zajmuje ponad 110 metrów kwadratowych.
Natomiast wiele wiekowych i okazałych drzew oliwnych widzieliśmy pomiędzy Barem a Ulcinjem. W tym rejonie jest sporo plantacji drzew oliwnych. Polecamy odwiedzić jedną z nich, aby spróbować lokalnych oliwek. Nam najbardziej smakowały czarne oliwki sprzedawane w butelkach z plantacji Kollari pomiędzy Utjeha a Ulcinj. Ich oliwki i domowy dżem figowy były wyśmienite, zabraliśmy zapas (za mały!) do domu. Za litrową butelkę oliwek płaciliśmy 6 euro, za duży słoik dżemu 7 euro. Natomiast oliwa nas jakoś nie urzekła, może dlatego, że była z poprzedniego roku.
Stari Bar – informacje praktyczne
- WEJŚCIE: Wejście jest do miasta ruin jest biletowane, wstęp kosztuje 5 euro dla osoby dorosłej.
- GODZINY ZWIEDZANIA: Stari Bar można odwiedzać codziennie w godzinach 8.00-20.00, a w sezonie zimowym w godzinach 9.00 – 17.00.
- PARKING: Blisko wejścia do ruin oraz deptaku znajduje się spory parking w cenie 0,60 euro za godzinę. Link do jego lokalizacji jest tutaj.
Na koniec polecamy nasze pozostałe teksty o Czarnogórze! Zacznij od tekstu podsumowującego naszą podróż, znajdziesz tam wiele przydatnych informacji: Czarnogóra samochodem – nasza trasa, drogi, noclegi, ceny i wrażenia.
Wszystkie teksty z Czarnogóry:
Czarnogóra
Lubisz nasze wpisy? Udostępnij je znajomym i śledź nas na Facebooku i Instagramie!
2 komentarze
Dzieki za garść cennych informacji! jedziemy tam we wrzesniu i juz wiemy co bedziemy robic 🙂
Udanej podróży, Czarnogóra to piękny i bardzo ciekawy kraj!