Czarnogóra to kraj niezwykle atrakcyjny, różnorodny i kompaktowy, w którym każdy znajdzie coś dla siebie. W Czarnogórze góry spotykają się z morzem i jeziorami, a na jej bałkańską duszę wpływ miały panowania weneckie czy też tureckie. Niewielki obszar porównywalny do województwa lubuskiego i niemalże trzy razy mniejszy od województwa mazowieckiego sprawia, że wszędzie można dojechać w rozsądnym czasie. Podczas naszej podróży chodziliśmy po górach, zachwycaliśmy się słynną Boką Kotorską i czarnogórskimi jeziorami oraz odpoczywaliśmy nad Adriatykiem na południowym wybrzeżu kraju. Przez 10 dni przejechaliśmy około 1000 kilometrów i doświadczyliśmy niezwykłej różnorodności tego często niedocenianego bałkańskiego kraju. Oto nasza Czarnogóra samochodem – nasza trasa, drogi, noclegi, ceny i wrażenia!
Spis treści
Czarnogóra samochodem w 10 dni – nasza trasa
Naszą podróż po Czarnogórze rozpoczęliśmy i zakończyliśmy na malutkim lotnisku w stolicy kraju Podgoricy, na którym wynajęliśmy samochód. 10 dni to według nas optymalny czas, aby poznać różne twarze Czarnogóry, a także odpocząć. Podczas tej podróży skupiliśmy się na czterech regionach – Jeziorze Szkoderskim, paśmie górskim Durmitor, Boce Kotorskiej i jej okolicach oraz południowym wybrzeżu Czarnogóry. W każdym z tych regionów także nocowaliśmy. W sumie odwiedziliśmy cztery z pięciu czarnogórskich parków Narodowych – Jezioro Szkoderskie, Durmitor, Lovcen i Biogradska Gora. Piątym czarnogórskim parkiem narodowym są Góry Przeklęte, które zostawiliśmy sobie na kolejną podróż.
Dzień 1 – Jezioro Szkoderskie
Odebraliśmy samochód o godzinie 14.00 i od razu z lotniska pojechaliśmy na przepiękny punkt widokowy Pavlova Strana, a następnie trasą panoramiczną wzdłuż rozlewisk Rijeka Crnojevića do Virpazaru i dalej wzdłuż jeziora Szkoderskiego. Pierwszy nocleg spędziliśmy w Virpazarze, dzięki czemu mogliśmy kolejnego dnia wyruszyć na kameralny rejs po jeziorze na wschód słońca.
Dzień 2 – Rejs, Biogradska Gora i kanion Tary
Rejs o wschodzie słońca to najpiękniejsza rzecz, jaką można doświadczyć nad jeziorem Szkoderskim. Nasz rejs rozpoczął się o 6.30 (wschód był 6.45) i trwał ponad 2,5 godziny. Po śniadaniu wyruszyliśmy w kierunku Durmitoru. Po drodze zrobiliśmy przystanek w Parku Narodowym Biogradska Gora. Z Virpazaru do Biogradskiej Gory można dojechać autostradą albo drogą panoramiczną, my wybraliśmy tę drogę. W parku poszliśmy na spacer wokół jeziora Biogradskiego, po czym pojechaliśmy z Mojkovac kolejną drogą widokową wzdłuż kanionu Tary do Žabljaka, w którym spędziliśmy kolejne trzy noce. Po drodze zatrzymaliśmy się przy słynnym moście Đurđevića poprowadzonym nad Tarą. W tym dniu spędziliśmy najwięcej czasu w samochodzie, w sumie przez niespełna 4 godziny przejechaliśmy około 200 kilometrów.
Dzień 3 – Wejście na Bobotov Kuk
Trzeciego dnia naszej podróży weszliśmy na najwyższy szczyt Durmitoru oraz drugi najwyższy szczyt Czarnogóry, czyli Bobotov Kuk o wysokości 2523 metrów n.p.m. Tego dnia była świetna pogoda na wejście na szczyt. Trasa z przełęczy Sedlo jest przepiękna, ale też męcząca, zajęła nam prawie cały dzień. Na ten dzień nie planowaliśmy już nic więcej.
Dzień 4 – Droga panoramiczna P14, jezioro Pivsko i Crno jezero
Kolejny dzień to przepiękna trasa drogą panoramiczną P14 przecinającą Durmitor. Trasa wspina się na ponad 1900 metrów, a fantastyczne punkty widokowe są tam co kilkadziesiąt metrów. W każdą stronę widoki zapierają dech w piersiach. Nie brakuje malowniczych ławeczek widokowych i miejsc do odpoczynku czy też na piknik. Pojechaliśmy tą trasą aż do przepięknego jeziora Pivsko. Po drodze spotkaliśmy stada owiec czy też dziko pasące się konie. Po powrocie do Žabljaka poszliśmy zobaczyć jego największą atrakcję, czyli Crno jezero.
Dzień 5 i 6 – Boka Kotorska, Kotor i Perast
Piątego dnia mieliśmy w planach punkty widokowe na rzekę Tarę i przejazd do Boki Kotorskiej, ale nasze plany zmienił deszcz, który tego dnia padał w Durmitorze. Z samego rana pojechaliśmy więc do Boki Kotorskiej, czyli najbardziej znanej zatoki na czarnogórskim wybrzeżu. Wejście do zatoki znajduje się pomiędzy należącym do Chorwacji półwyspem Prevlaka a czarnogórskim półwyspem Lustica. Dalej zatoka wdziera się w głąb lądu tworząc niezwykle zjawiskowy krajobraz. W Boce Kotorskiej skupiliśmy się na kotorskiej odnodze zatoki i jej okolicach. Odwiedziliśmy Kotor, wdrapaliśmy się na twierdzę w Kotorze, zobaczyliśmy urokliwy Perast, wiele punktów widokowych czy też odwiedziliśmy jedną z farm-restauracji owoców morza serwującą ostrygi czy mule prosto z zatoki. W Boce spędziliśmy trzy kolejne noce.
Dzień 7 – Kotorskie serpentyny, góry Lovćen i Njegusi
Trzeciego dnia pobytu w Boce Kotorskiej pojechaliśmy słynnymi kotorskimi serpentynami na drodze panoramicznej P1 w kierunku gór Lovćen. Widoki na tej trasie są fantastyczne, a im bardziej wspinaliśmy się do góry tym był większy zachwyt. W górach Lovćen odwiedziliśmy mauzoleum Mauzoleum Piotra II Petrowicia-Niegosza oraz pojechaliśmy do niewielkiej wioski Njeguši słynącej z najlepszej szynki w Czarnogórze. Odwiedziliśmy lokalnego producenta i potwierdzamy, że Njeguški pršut jest wyjątkowy. Na nocleg wróciliśmy do Boki Kotorskiej.
Dzień 8 – Spacer po Budvie i Ulcinj
Ósmego dnia opuściliśmy zatokę i pojechaliśmy na południowe wybrzeże Czarnogóry, czas przejazdu to niewiele ponad 2 godziny. Po drodze zatrzymaliśmy się na spacer po starym mieście w Budvie oraz na punkcie widokowym na wyspę Sveti Stefan. Po krótkim odpoczynku w naszym apartamencie nad samym Adriatykiem pojechaliśmy do Ulcinj, znajdującego się blisko albańskiej granicy. W Ulcinj, w którym czuć albańskiego ducha, odwiedziliśmy stare miasto i zjedliśmy prostą kolację. Ostatnie dwie noce w Czarnogórze spędziliśmy w niewielkiej miejscowości Utjeha pomiędzy Ulcinj i Barem.
Dzień 9 – Stari Bar i gaje oliwne
Przedostatniego dnia pojechaliśmy do bardzo klimatycznego miasta ruiny Stari Bar. Jego mury pamiętające czasy panowania bizantyjskiego, weneckiego i tureckiego zostały zniszczone przez trzęsienie ziemi w roku 1979 i do dziś pozostaje w stanie ruiny. Okolice Baru słyną także z gajów oliwnych. Na obrzeżach Baru zobaczyliśmy Starą Maslinę, czyli najstarsze drzewo oliwne w Czarnogórze oraz odwiedziliśmy lokalnego producenta oliwy i oliwek.
Dzień 10 – Powrót do Polski
Ostatni dzień to chwila na oddech z widokiem na Adriatyk, ostatnie burki i zakupy przed odlotem oraz powrót do Polski.
Nasze sprawdzone noclegi w Czarnogórze
Podczas naszej podróży nocowaliśmy w czterech różnych miejscach. Bardzo pozytywnie zaskoczył nas w Czarnogórze stosunek jakości noclegów do ich ceny. Za noclegi płaciliśmy od niespełna 170 złotych do ponad 300 złotych za noc za dwie osoby. Wybieraliśmy noclegi w atrakcyjnej dla nas lokalizacji z parkingiem i w większości przypadków z aneksem kuchennym. Celowo nie zatrzymaliśmy się w Budvie, którą odwiedziłam podczas pierwszego pobytu w Czarnogórze i która jest dla nas zbyt turystyczna. Zdecydowanie wolimy nocować w spokojniejszych i mniej turystycznych miejscowościach, a także bezpośrednio w regionach, które nas interesują, aby je lepiej poczuć i nie tracić czasu na dojazdy.
Cudowny apartament koło Kotoru z prywatnym pomostem
Apartment Radimiri to nasz najlepszy nocleg podczas podróży po Czarnogórze. Położony jest w starym, klimatycznym domu w niesamowitej lokalizacji. Jego największym atutem jest prywatny pomost nad Boką Kotorską z leżakami i cudownymi widokami na zatokę. Z jednej strony jest bardzo blisko do Kotoru i Perastu, z drugiej znajduje się w cichej i spokojnej okolicy pełnej pięknych kamiennych domów pamiętających czasy panowania weneckiego z dala od tłumów odwiedzających Bokę Kotorską. W ogrodzie rosną cytryny, grejpfruty czy też kiwi. Dla nas ta lokalizacja była idealna i bardzo chętnie zatrzymamy się tu ponownie! Za noc płaciliśmy 70 euro za dwie osoby. Gorąco polecamy! Link do rezerwacji: Apartment Radimiri
Apartament nad Adriatykiem pomiędzy Barem a Ulcinj
Na południowym wybrzeżu Czarnogóry zatrzymaliśmy się w Hayal Boutique Hotel w studio z tarasem z widokiem na Adriatyk. Z tarasu schodki prowadziły do zejścia do Adriatyku. Lokalizacja tego kameralnego hotelu jest bardzo dogodna do zwiedzania południowego krańca czarnogórskiego wybrzeża. Znajduje się on w miejscowości Utjeha pomiędzy Barem a Ulcinj. W kilkanaście minut można dojechać do Starego Baru, niewiele dłużej zajmuje dojazd do starego miasta w Ulcinj czy też pięknej piaszczystej plaży koło Ulcinj. Z tarasu podziwialiśmy zachody słońca słuchając szumu fal i morza. Za noc płaciliśmy 80 euro za dwie osoby. Link do rezerwacji: Hayal Boutique Hotel
Kameralna agroturystyka nad Jeziorem Szkoderskim
Apartament w górach Durmitor
W górach Durmitor naszą bazą wypadową był View of the Durmitor na obrzeżach Žabljaka. Žabljak to główna baza noclegowa w Durmitorze i wygodne miejsce na nocleg. Nie jest to najpiękniejsze miasteczko, ale wybór noclegów jest tam bardzo duży, są sklepy i restauracje, blisko jest na szlaki, jak i do kanionu Tary. Wybrany przez nas apartament był dla nas dobrze zlokalizowany od strony drogi panoramicznej P14, za to z dala od turystycznego zgiełku Žabljaka i kilka chwil samochodem do jego centrum. Sam apartament był w porządku w bardzo dobrej cenie, czysty, jedynie drobne rzeczy mogłyby być lepiej przemyślane jak wielkość blatu w aneksie kuchennym czy bateria prysznicowa na wysokości kolan :). Ogólnie byliśmy zadowoleni, jest to fajny apartament w bardzo dobrej cenie. Za noc płaciliśmy 42 euro za dwie osoby. Link do rezerwacji: View of the Durmitor
Pamiętaj, że jeżeli zarezerwujesz nocleg na Bookingu przez nasze linki to my dostaniemy od Bookingu niewielką prowizję, a Ty zapłacisz tyle samo. W ten sposób możesz podziękować nam za treści na blogu!
Ceny w Czarnogórze
Choć Czarnogóra nie należy do Unii Europejskiej, to walutą obowiązującą w tym kraju jest euro. Może to być zaskakujące, ale wyjaśnienie jest bardzo proste. Wcześniej walutą Czarnogóry była niemiecka marka. Po przyjęciu przez Niemcy euro również Czarnogóra wprowadziła euro, a UE nie miała z tym problemu. Ceny w Czarnogórze różnią się w zależności od regionu, zwłaszcza w przypadku noclegów i restauracji. Zdecydowanie najdroższym miejscem, które odwiedziliśmy była Boka Kotorska. Ceny w restauracjach są tam porównywalne do cen w Chorwacji czy też Włoch. W pozostałych regionach było zdecydowanie taniej. Najmniej za noclegi i jedzenie w knajpach płaciliśmy w Durmitorze.
Jak wspomnieliśmy bardzo miło zaskoczyły nas ceny noclegów. Zdziwiły nas natomiast ceny w sklepach spożywczych. W zależności od produktu ceny były porównywalne do polskich albo nawet trochę wyższe. Przyznamy, że spodziewaliśmy się, że będą niższe niż w Polsce, ale inflacja dotknęła także Czarnogórę. W pamięć zapadła nam cena masła – kostka 200 g kosztowała w supermarkecie 4,5 euro. Zarówno ceny w sklepach spożywczych, jak i paliwa na stacjach benzynowych we wszystkich regionach były porównywalne. Za benzynę 95 płaciliśmy wszędzie 1,40 euro za litr.
Jadąc do Czarnogóry warto zaopatrzyć się w gotówkę. W wielu miejscach można zapłacić tylko gotówką, dotyczy to także noclegów rezerwowanych przez Booking i potwierdzonych kartą. Ponieważ Czarnogóra nie należy do Unii Europejskiej, to ceny w roamingu i transferu danych są wysokie. Dlatego polecamy kupić lokalną kartę sim. Za 500 GB na 15 dni zapłaciliśmy 15 euro. Kartę można kupić w kiosku na lotnisku w Podgoricy, ceny u różnych operatorów są takie same.
Czarnogóra samochodem – koszty podróży
Ile kosztowała nas Czarnogóra samochodem na własną rękę? Poniżej przygotowaliśmy zestawienie głównych kosztów podróży:
- Loty – lecieliśmy LOT-em z Warszawy do Podgoricy, bilety kupowaliśmy z 2-miesięcznym wyprzedzeniem w ramach Szalonej Środy, zapłaciliśmy za nie 650 zł za osobę z bagażem rejestrowanym w cenie
- Noclegi – za 9 noclegów zapłaciliśmy 548 euro za dwie osoby, wychodzi 247 euro za osobę
- Wynajem samochodu – za wynajem samochodu średniej klasy Renault Captur zapłaciliśmy 1616 zł za 10 dni z pełnym ubezpieczeniem (1385 wynajem, 231 ubezpieczenie)
- Benzyna – za benzynę zapłaciliśmy w sumie 95 euro
Wejścia do parków narodowych w Czarnogórze są płatne. Oto koszty atrakcji w Czarnogórze, za które płaciliśmy:
- Rejs po Jeziorze Szkoderskim – 60 euro za dwie osoby
- Wejście na teren miasta ruin Stari Bar – 5 euro za osobę
- Bilet do Parku Narodowego Durmitor – 5 euro za osobę za 1 dzień
- Bilet do Parku Narodowego Biogradska Gora – 4 euro za osobę za 1 dzień
- Bilet do Parku Narodowego Lovćen – 3 euro za osobę za 1 dzień
- Najstarsze drzewo oliwne w Czarnogórze koło Baru – 2 euro
- Wejście do katedry w Kotorze – 4 euro
Wynajem samochodu w Czarnogórze
Jak wspomnieliśmy wcześniej samochód wypożyczyliśmy bezpośrednio na lotnisku w Podgoricy. Wypożyczaliśmy go z Alamo przez rentalcars, ta wypożyczalnia miała zarówno dobre opinie, jak i sensowne ceny. Za samochód średniej klasy zapłaciliśmy 1 616 zł za 10 dni z pełnym ubezpieczeniem w rentalcars. Rezerwowaliśmy go dwa miesiące przed podróżą. Dostaliśmy nowego i dobrze wyposażonego Renault Captur w automacie. Był on idealny na Czarnogórskie drogi ze względu na podwyższone zawieszenie. Miał nawet podgrzewaną kierownicę, co w Durmitorze z rana bardzo się przydało. Na drogach sprawował się bardzo dobrze, dojechaliśmy nim wszędzie, gdzie potrzebowaliśmy. Na kręte, górskie drogi w górach w Czarnogórze polecamy samochód w automacie, jeżeli będziecie mieć możliwość wyboru.
Czarnogóra samochodem – drogi
Drogi w Czarnogórze bardzo miło nas zaskoczyły! Piszemy to po przejechaniu 1000 kilometrów i praktycznie całej Czarnogóry. Kultura jazdy też jest na bardzo dobrym poziomie. Nie mieliśmy żadnych niebezpiecznych sytuacji, jedynie w Ulcinj na drogach czuć było albańską fantazję. Drogi są w naprawdę w dobrym stanie, nie musieliśmy się skupiać i wypatrywać dziur, które zaraz urwą nam koło. Drogi w górach są wąskie i kręte, więc wymagają od kierowcy trochę większego skupienia i opanowania, w szczególności gdy z naprzeciwka jedzie większy kamper czy autobus. Na wąskich drogach jest sporo mijanek, więc nie ma problemu z mijaniem się i przemieszczaniem.
Ogromną zaletą są świetnie poprowadzone trasy panoramiczne. Jechaliśmy kilkoma, w tym słynnymi P1 w Boce Kotorskiej i P14 w Durmitorze. Są one kręte, wąskie, ale jakże widokowe! Podróżując samochodem po Czarnogórze pamiętajcie, że trasy panoramiczne są także atrakcją tego kraju! Trafiliśmy też na jeden płatny odcinek – był nim 4 kilometrowy tunel Suzina pod Paštrovską Gorą skracający czas przejazdu z Baru do Podgoricy. Za przejazd nim zapłaciliśmy 2,5 euro. Płatny jest także 42-kilometrowy odcinek autostrady A1 pomiędzy Smokovac a Mateševa, za przejazd samochodem osobowym trzeba zapłacić 3,5 euro. Na drogach nie widzieliśmy stacjonarnych fotoradarów.
Pogoda w październiku
Po Czarnogórze podróżowaliśmy pod koniec września oraz w pierwszym tygodniu października. Pogoda była przyjemna, na wybrzeżu poza jednym dniem było praktycznie cały czas ponad 20 stopni. W górach Durmitor było zdecydowanie chłodniej, w ciągu dnia było nawet mniej niż 10 stopni. Natomiast przez 3 dni mieliśmy też opady deszczu, na szczęście głównie w nocy i w godzinach porannych, więc deszcz nie wpłynął za bardzo na nasze plany i komfort podróży. Ogólnie jesteśmy zadowoleni z tego terminu. Nie było ani upałów ani tłumów, choć w popularnych miejscach jak Kotor czy Budva cały czas było sporo osób. Wszystko funkcjonowało jak w sezonie. Z drugiej strony było cieplej niż w Polsce i poza górami przez większość dnia chodziliśmy w krótkim rękawku. Jedyna niedogodnością jest krótszy dzień – po 18 zachodziło już słońce.
Drony w Czarnogórze
Na koniec kilka słów o dronach w Czarnogórze i czarnogórskiej biurokracji. Jeżeli planujecie zabrać drona do Czarnogóry, to przed wylotem z odpowiednim wyprzedzeniem sprawdźcie aktualne regulacje na stronie Urzędu Lotnictwa Cywilnego Czarnogóry (CAA). Przed naszą podróżą posiadając drona ważącego więcej niż 500 g musieliśmy zarejestrować go we wspomnianym urzędzie. Posiadając licencję wydaną w Polsce nie ma z tym problemu, wystarczy przesłać mailowo wniosek i dokumenty, odpowiedź dostaliśmy w ciągu jednego dnia. Link do strony i wniosków jest tutaj. Ale niestety rejestracja i pozwolenie na latanie dronem w Czarnogórze to nie wszystko.
Aby legalnie latać dronem w Czarnogórze, trzeba mieć także pozwolenie na import drona od Ministerstwa Ekonomicznego Rozwoju i Turystyki, a po jego otrzymaniu uiścić stosowną opłatę wynoszącą w momencie pisania tekstu 10 euro. Informację o tym przekazało nam wraz z danymi kontaktowymi CAA. Ministerstwo ma 30 dni na odpowiedź na przesłany wniosek. Problem w tym, że z tego co wyczytaliśmy na forach i grupach dronowych, prawie nigdy nie odpowiada. My odpowiedzi nie dostaliśmy do dnia dzisiejszego i finalnie polecieliśmy do Czarnogóry bez drona. Jeżeli chcesz spróbować przejść tę procedurę, to jedynym znanym nam miejscem, w którym została ona dobrze opisana jest ta strona.
Myśleliśmy też o wynajmie małej motorówki w Boce Kotorskiej, wzięliśmy więc ze sobą patent motoro-wodny. Na miejscu usłyszeliśmy jednak, że łódkę czy motorówkę osoba niebędąca mieszkańcem Czarnogóry może wynająć jedynie ze skipperem. Właścicielka apartamentu, w którym się zatrzymaliśmy powiedziała, że jest to zabieg celowy, aby dać zarobić lokalnym skipperom. Czytając przed wyjazdem o Czarnogórze trafiliśmy na informację o jej rozwiniętej biurokracji, nasze doświadczenia tylko to potwierdzają. Nie zmienia to w żaden sposób naszej opinii o Czarnogórze jako kierunku wyjazdowym. To piękny kraj, który bardzo polecamy Wam zobaczyć!
Wszystkie teksty z Czarnogóry:
Czarnogóra
Lubisz nasze wpisy? Udostępnij je znajomym i śledź nas na Facebooku i Instagramie!
