Wjeżdżamy na wąską drogę, po lewej stronie niemalże 100-metrowa przepaść. Zaciekawieni jedziemy dalej, przed nami wyłaniają się czerwono-żółte skały, gdzieś w oddali widać ruiny starych budynków i fabrycznych struktur… Dojeżdżamy do opuszczonej pod koniec lat 50-tych kopalni siarki w Paliorema i nie możemy się nadziwić. Przed nami iście postapokaliptyczny krajobraz, jakby to miejsce zostało nagle spustoszone, jakby jakaś siła oderwała wszystkich od pracy, a oni uciekli porzucając narzędzia, wózki i cały sprzęt na miejscu. Wszystko wygląda jakby nagła ucieczka miała miejsce wczoraj, jedynie dotknięte zębem czasu metalowe struktury pokazują, że było to dziesiątki lat temu.
Spis treści
Opuszczona kopalnia siarki na Milos na plaży Paliorema
O kopalni w Paliorema po raz pierwszy usłyszeliśmy od niemieckich turystów spotkanych przed przyjazdem na Milos na sąsiedniej wyspie Sifnos. Opowiadali nam o miejscach odwiedzonych na Milos, a kopalnia zrobiła na nich ogromne wrażenie. „Jedźcie tam konieczne, drugiego takiego miejsca nie zobaczycie”. Zachęceni ich słowami kilka dni później wjechaliśmy na szutrową drogę prowadzącą do Palioremy. Myśleliśmy, że przez najbliższe kilometry nie spotkamy tu żywej duszy, ale ku naszemu zdziwieniu po drodze i na miejscu natrafiliśmy na kilka samochodów i quadów. Kopalnia najwyraźniej zaczyna być jedną z atrakcji wyspy.
Po wyjściu z samochodu uderza nas zarówno mocno podmuch wiatru, jak i intensywny zapach siarki. Miejscowi nazywają okolice kopalni Thiafes, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza siarkowe miejsce. Określenie jest bardzo trafne. Siarkowe są nie tylko zapachy, ale także otaczające nas żółtawe skały i piasek na niewielkiej plaży znajdującej się tuż przy kopalni. Siarkowy kolor skał i piasku kontrastuje z niebieską głębią morza. Gdyby nie pozostałości po kopalni, byłaby to naprawdę urokliwa i romantyczna zatoczka.
Co się wydarzyło na plaży Paliorema?
Na skraju plaży na skorodowanych torach stoją wagoniki wykorzystywane lata temu do transportu siarki. Wokół nich porozrzucane są narzędzia i fragmenty dawnej infrastruktury. To jedyna znana nam plaża, na której zamiast parasoli i leżaków, znajdują się kopalniane pozostałości. Największe wrażenie robi dawny wyciąg wspinający się po dosyć stromej skale. Wszystko jest mocno pordzewiałe, czas, wilgoć i woda zrobiły swoje. Wygląda to tak, jakby przez ponad 60 lat nikt niczego nie dotykał i nie przestawiał. Co więc tu się wydarzyło?
Spodziewamy się usłyszeć historię zalania kopalni przez morze jak to miało miejsce na Sifnos, ale rzeczywistość okazuje się być zaskakująco prozaiczna. Robotnicy pracowali i mieszkali w ekstremalnie trudnych warunkach – w upale i wszechobecnym kurzu, który odpowiadał za liczne choroby płuc, gruźlicę, a także ślepotę. Do tego zarabiali niewiele i część z nich cały czas mieszkała w jaskiniach wydrążonych w skale. W latach 50-tych najpierw wybuchły protesty, następnie opublikowano badania o szkodliwych warunkach pracy w kopalniach siarki i ich katastrofalnym wpływie na zdrowie górników.
Niemalże z dnia na dzień zapadła decyzja o zamknięciu kopalni. Górnicy przerwali pracę, opuścili Paliorema, a kopalnię zamknięto. Wszystko pozostawiono tak jak w danym momencie było, nikt niczego nie zabezpieczył, nie schował, ani nie przetransportował w inne miejsce. Jedynie drobne elementy trafiły do Muzeum Górnictwa w Adamas na Milos. Do dziś nic się nie zmieniło, wszystko wygląda jakby kopalnię opuszczono kilka dni a nie 60 lat temu. Tylko rdza i kolor metalowych elementów przypominają o czasie, który upłynął.
Paliorema i opuszczona kopalnia siarki – dojazd i zwiedzanie
Opuszczona kopalnia w Paliorema znajduje się we wschodniej części wyspy. Położona jest w niewielkiej zatoczce otoczonej skałami i górami. Do kopalni prowadzi szutrowo – żwirowa droga, z miasteczka Zephyria musisz przejechać 7-8 kilometrów. Trzeba jechać powoli i ostrożnie, żeby nie zniszczyć samochodu. Zanim tam pojedziesz sprawdź warunki ubezpieczenia, ponoć niektóre wypożyczalnie zakazują podróży do Paliorema i w okolice kopalni, a złamanie zakazu może skutkować karami finansowymi. Ponadto droga jest żwirowa, więc zawsze istnieje ryzyko uszkodzenia karoserii samochodu.
Jest to opuszczone i niezabezpieczone miejsce, więc zwiedzasz je na własną odpowiedzialność. Pamiętaj, że dawne konstrukcje są mocno skorodowane, więc nie wchodź na nie. Tuż przy plaży znajdują się dawne kamieniołomy. Można do nich zajrzeć, aby zobaczyć żółte od siarki ściany, ale nie wolno wchodzić do środka. Kamieniołomy, podobnie jak sama kopalnia, są opuszczone i niezabezpieczone od końca lat 50-tych.
Czy warto jechać do Paliorema? Nam kopalnia bardzo się podobała. Czuliśmy się tam trochę, jakbyśmy przenieśli się w czasie, w czasy po jakiejś wojnie. Widoki po drodze są bardzo piękne, poznaje się inną twarz wyspy. W tej część wyspy znajduje się piękna plaża Firiplaka czy też bardzo ciekawa restauracja na plaży Paliochori z kuchnią wulkaniczną, o której pisaliśmy w poście: Co i gdzie zjeść na Milos? Kuchnia wulkaniczna, smażone pierożki i „pizza” bez sera. Do kopalni możecie więc udać się tak jak my po plażowaniu. Dojazd do Paliorema i pobyt na miejscu potrwa zapewne 1-2 godziny.
Wszystkie posty z podróży do Grecji:
Grecja
Na Milos pojechaliśmy we współpracy z Discover Greece.
Lubisz nasze wpisy? Udostępnij je znajomym i śledź nas na, Facebooku i Instagramie!
