Kuchnia Sifnos. Wyspa mastelo, ciecierzycy i kuchmistrza Tselementesa.

Kuchnia Sifnos, mało znanej w Polsce cykladzkiej wyspy, dawno zapisała się w kulinarnej historii Grecji. To właśnie na Sifnos urodził się i wychował najsłynniejszy grecki kuchmistrz Nikolaos Tselementes, uznawany za reformatora greckiej kuchni. Jego nazwisko jest dla wielu Greków synonimem książki kucharskiej. Ponadto na Sifnos odbywa się największy na Cykladach i uznany w całej Grecji festiwal kulinarny „Cycladic Gastronomy Festival”. Patrząc na bogate tradycje kulinarne wyspy oraz serce, które tutejsi kucharze wkładają w przygotowywane potrawy, śmiało można nazwać Sifnos jednym z najsmaczniejszych zakątków Cyklad. Kuchnia Sifnos to wyśmienite sery,  potrawy z ciecierzycy, pieczona przez wiele godzin jagnięcina czy też niezwykle aromatyczny miodowy sernik.

Tradycyjna kuchnia Sifnos – mastelo oraz zupa i pulpeciki z ciecierzycy

Podstawą tradycyjnej kuchni Sifnos jest kamienny piec opalany drewnem, który znajduje się w każdej wiosce i służy wszystkim jej mieszkańców. Przyrządza się w nich najbardziej tradycyjne potrawy wyspy – mastelo i  revithada. Obie w tradycyjnych, glinianych naczyniach, bowiem wyspa słynie nie tylko ze znakomitej kuchni, ale także pięknej i niezwykle wytrzymałej ceramiki.

Revithada to tradycyjna zupa z ciecierzycy z zaledwie kilku składników – ciecierzycy, oliwy, cebuli i soli, przed jedzeniem skropiona kilkoma kroplami cytryny. Pomimo prostoty składników zupa jest niezwykle ciekawa w smaku i sycąca, wszystko za sprawą sposobu przyrządzenia. Nie ma tu drogi na skróty. Zupę z ciecierzycy tradycyjnie wstawia się do pieca w sobotę wieczorem w specjalnym naczyniu o nazwie skepastaria i wyjmuje w niedzielę przed obiadem. Dzięki temu gospodynie nie muszą spędzać niedzieli w kuchni, a ciecierzyca rozpływa się z ustach i nabiera smaku drewna, którym opalany jest piec. W restauracjach i tawernach zupę przygotowuje się zazwyczaj w niedzielę, w inne dni tygodnia może być trudno dostępna.

W podobny sposób przygotowuje się mastelo, czyli zapiekaną w glinianym naczyniu jagnięcinę. Składniki są równie proste jak w przypadku zupy z ciecierzycy. Jagnięcina, czerwone lokalne wino, sól, pieprz i koperek. Nazwa potrawy pochodzi od nazwy glinianego naczynia, w którym jest przygotowywana. W domach przygotowuje się ją tradycyjnie na Wielkanoc, w tawernach i restauracjach na wyspie można spróbować ją przez cały rok. Mastelo podaje się z zapiekanymi ziemniakami lub gotowanym ryżem. Próbowaliśmy również jej bardziej nowoczesną wersję, czyli wyśmienite risotto z mastelo, bardzo polecamy!

Trzecią tradycyjną potrawą są revithokeftedes – pulpeciki z ciecierzycy, przygotowywane z ciecierzycy, gotowanych ziemniaków, cebuli i aromatycznych przypraw, smażone w głębokim tłuszczu. Warto je spróbować. Zastanawiacie się pewnie skąd tyle potraw na bazie ciecierzycy w lokalnej kuchni? Krajobraz na Sifnos jest skalisty i surowy, a warunki niezbyt łatwe do uprawy. Wiele wieków temu odkryto, że ciecierzyca rośnie na tamtejszej ziemi znakomicie. Dziś jest ona ważnym elementem kuchni Sifnos.

Manoura i mizithra – sery z Sifnos

Zamawiając grecką sałatkę na Sifnos bądź przygotowany, że zamiast fety znajdziesz w niej pyszny lokalny ser o nazwie mizithra. Jest to miękki, kremowy w konsystencji ser, mniej słony niż feta. Mizithrę z Sifnos robi się z mleka koziego lub owczego. Z mizithrą podaje się także dakakia, czyli grillowane bułki podawane na zimno z pokrojonymi pomidorami, słuszną porcją sera, skropione obficie oliwą, posypane oregano i kaparami. Mizithrę jedliśmy także na ciepło w makaronie kritharoto z kształcie ryżu przyrządzany z warzywami i tym lokalnym serem.

Niezwykle ciekawy i bardzo wyrazisty jest ser manoura. Przyrządzany jest w ciekawy sposób. Ser najpierw się suszy, a kiedy zrobi się twardy moczy się go w czerwonym winie zagotowanym z tymiankiem. Po zamoczeniu ser suszony jest powtórnie. Jest specyficzny, wyrazisty i ostry w smaku. Manourę można zjeść także w postaci tirokaftekiu smażoną w głębokim tłuszczu, dla nas w wersji smażonej była zbyt mocna, zdecydowanie bardziej smakuje nam w tradycyjnej postaci jako przekąska do wina lub tsipouro w akompaniamencie z oliwek.

Sałatka z kaparów, lakerda oraz smażony kalmar

Na Sifnos zjeść można oczywiście wyśmienite ryby i owoce morza. Próbowaliśmy m.in. kalmary w delikatnej panierce smażone w całości oraz lakerda podawaną jako przystawkę. Lakerda przyrządzana jest z ryby bonito, występującej w tej części Morza Śródziemnego. Po usunięciu kręgosłupa i ości, ryba moczona jest w solance, następnie jest solona, po kilku dniach lakerda jest gotowa do podania. Jedliśmy ją podawaną z cebulą, miała delikatny śledziowy posmak.

Ciekawszą potrawą jest sałatka z kaparów z Sifnos. Jest ona sałatką jedynie z nazwy, to tak naprawdę pasta kaparowa do chleba. Suszone kapary gotowane są z dużą ilością cebuli, oliwą i winegretem. Jest naprawdę ciekawa w smaku, zwłaszcza podawana z marynowaną ośmiornicą.

Miodowy sernik melopita, migdałowe słodycze i pasteli –  Sifnos na słodko

Kuchnia Sifnos to także znakomite desery. Koniecznie spróbujcie melopita, czyli miodowy sernik, który znajdziecie w menu także pod nazwą honey pie. To jednej z najsmaczniejszych deserów na wyspie. Przyrządza się go z mizithry i miodu, oraz doprawia cynamonem. Z miodu i sezamu przyrządza się natomiast lokalne „sezamki”, czyli  pasteli.

Amigdalota to mielone migdały zmieszane z cukrem lub miodem oraz wodą różaną. Z tych kilku składników wyczarowuje się niezwykle aromatyczne i ciekawe słodycze. Występują w dwóch wersjach – jaśniejszej zrobionej z migdałów bez skórki oraz ciemniejszej z migdałów ze skórką. Popularna jest także loukoumia, czyli owocowe słodycze o żelowej konsystencji obficie posypane cukrem pudrem. Są potwornie słodkie, dla niektórych mogą być zbyt słodkie.

Gdzie jeść na Sifnos? Nasze dobre adresy.

Na koniec mamy dla Was kilka sprawdzonych adresów. Tawern i restauracji jest na Sifnos całkiem sporo, jest więc w czym wybierać. Zlokalizowane są one przede wszystkim w większych miastach, jeżeli planujecie wypad w głąb wyspy np. szlakiem kościółków lub antycznych kopalni, zabierzcie jedzenie i picie ze sobą.

• Restauracja Drimoni w Apollonii – rodzinna restauracja ze znakomitym widokiem na Apollonię i jeszcze lepszym jedzeniem. Polecamy tu dakakia, risotto z mastello, melopitę oraz kontosouvli, czyli rozpływające się w ustach souvlaki z udek kurczaka z warzywami.
• Tawerna Simos w Kamares – mała tawerna z lokalną kuchnią zlokalizowana przy nabrzeżu w Kamares. Mieliśmy okazję zajrzeć tu do kuchni i przygotować z szefem kuchni pulpeciki z ciecierzycy czy też sałatkę grecką z mizithrą. Zobaczyliśmy też jak przygotowuje się mastelo oraz zupę z ciecierzycy, każda z wymienionych potraw smakowała wybornie. Bardzo polecamy to miejsce.
• Omega 3 w Platis Gialos – niewielka rybna tawerna na plaży w Platis Gialos z klimatycznym widokiem na plażę i morze, jedliśmy tu smażone kalmary w całości oraz sałatkę z kaparów z marynowaną ośmiornicą. Trafiliśmy tu przez przypadek, potem dowiedzieliśmy się, że jest to ulubiona knajpka Toma Hanksa na Sifnos.
• Restauracja Isalos w Kamares – restauracja z tarasem położonym nad morzem z widokiem na zachód słońca, dobre miejsce na kolację czy wieczorną lampę wina o zachodzie słońca. Spróbujecie tutaj lakardę oraz makaron kritharoto z warzywami i mizithrą.
• Cukiernia Theodorou w Artemonas – rodzinna, działająca od 1933 roku i ponoć najbardziej tradycyjna cukiernia na wyspie. Kupić w niej można m.in. amigdalota, pasteli i loukoumia, słodycze powstają w niewielkiej pracowni na tyłach klimatycznego sklepiku.

Sifnos – informacje praktyczne

• DOJAZD: Na wyspę Sifnos przypłynęliśmy z Pireusu szybkim promem. Podroż z Seajets trwała 2 godziny 10 minut, a średnia prędkość to 65 km/h. Promy są bardzo wygodnym i szybkim środkiem komunikacji po Cykladach, z Sifnos w pół godziny popłynęliśmy na kolejną wyspę Milos. Do Aten przylecieliśmy bezpośrednim lotem z Warszawy linią Aegean Airlines.
• NOCLEG:
• Naszą bazą wypadową na Sifnos było białe miasteczko Kamares, do którego przypływają wszystkie promy na wyspę. Z Kamares blisko jest do wszystkich najważniejszych atrakcji na wyspie, miasteczko słynie też z pięknych zachodów słońca. Spaliśmy w rodzinnym i niezwykle przyjaznym hotelu Nymfes, który bardzo polecamy. Pyszne śniadania, niezwykle pomocni właściciele oraz kameralny basen z widokiem na port, to tylko kilka z rzeczy, które nas urzekły. Link do rezerwacji: Nymfes Hotel.
• KOMUNIKACJA NA SIFNOS: Najwygodniejszą formą poruszania się po wyspie jest wynajęcie samochodu lub skutera. Komunikacja publiczna nie dociera niestety we wszystkie zakątki wyspy.

O historii Sifnos i jej najpiękniejszych miejscach przeczytasz w tym tekście: Wyspa Sifnos. Białe miasteczka, malownicze kościoły, słynna ceramika i antyczne kopalnie.

Nasze greckie podróże:
Grecja

Kulinarne opowieści z Grecji:
Kuchnia grecka

Na Sifnos pojechaliśmy we współpracy z Discover Greece.

Lubisz nasze wpisy? Udostępnij je znajomym i śledź nas na Facebooku i Instagramie!